Haftanın Sorusu 13

[alicamat]

Sevgili Arkadaşlar,

Sanal Pilot'lar olarak genelde gaza basıp uçuyoruz. Ama uçuşun inceliklerini bilmek gerekir.

Vx ve Vy nedemektir ? ne işe yarar ? nasıl ve ne zaman kullanırız ?

Sevgiler,

Ali Camat
Training Manager
FlyTHY

[vaccaro]

Vx = Best angle-of-climb speed. (en iyi tırmanma açısı sürati)
Vy = Best rate-of-climb speed. (en iyi tırmanma oranı sürati)

çeviriyi yaptım ama neye yarar )

Ali hocanın açıklamasını dört gözle bekliyorum.

Sevgiler,



kıl adam

[hakanunal00]

bildigim kadar yazmaya calistim;

Vx: Mumkun olan maksimum şrust ile en kisa mesafede yukselmek icin bu deger kullanilir. Tam tanimi en iyi tirmanma acisi icin gerekli hiz olarak yapilabilir saniyorum. Kisa mesafe katederek yuksek irtifa almak icin kullanabiliriz. Bu hizla yapilan kalkista kritik hucum acisina cok yaklasildigi icin stall tehlikesi olabilir. Ruzgar gibi bazi etkenler de Vx'de dusme yaratirsa stall gerceklesir.

Vy: En iyi tirmanma rate'ini verecek hiz. Basarili bir tirmanis icin tercih edilmeli.

Hakan "bb" Ünal

[ozgurcd]

Peki bu hızlar nasıl hesaplanır ? ya da en azından kestirilir?

[vaccaro]

uçağın kitpçığında vardır diye tahmin ediyorum

kıl adam

[alicamat]

Sevgili Arkadaşlar,

Yine doğru cevaplarınız için teşekkür ederim. Bildiğiniz gibi benim görevim herzamanki gibi konuyu biraz açmak.

Vx = Best angle-of-climb speed. (en iyi tırmanma açısı sürati)
Vy = Best rate-of-climb speed. (en iyi tırmanma oranı sürati)

Evet çeviriler doğru, ama ne demek ve ne işe yarar ?

Birçoğunuzun dikkatini çekmiştir, bazı Standard Instrument Departure (SID) lerde belli bir mesafede en az belli bir irtifada olmamızın gerektiği yazılıdır. Bunu uçağımızla yapabilmemiz için belli bir mesafede mümkün olan en yüksek irtifaya çıkmamız gerekir.

İşte arkadaşlar birinci süratin Vx in verdiği değer bu: uçağımızı Vx süratinde yükseltirsek (tabiki max climb power ile) bu sürat bize uçağımızın belli bir mesafede çıkabileceği en yüksek irtifaya çıkmasını sağlar. Daha düşük veya daha hızlı süratlerde giderseniz aynı irtifaya aynı mesafede çıkamazsınız. Bu iş levyeye asılmakla olmaz.

Hepimizin bildiği gibi hızlı yol alabilmek için yüksek irtifaya çıkmak gerekir, ve ne kadar çabuk yükselirsek o kadar hızlı gideriz ve daha az yakıt harcarız. İşte arkadaşlar ikinci süratin Vy in verdiği değerde bu iş içindir: belli bir zaman içerisinde en yüksek irtifaya çıkmamızı sağlayacak sürat. Bu süratten daha yavaş veya daha hızlı gittiğiniz taktirde aynı irtifaya çıkmak daha uzun zaman alır.

Özet olarak pistten kalkışı takiben eyer mania varsa mania veya irtifa kısıtlamaları aşılıncaya kadar Vx sürati ile yikseliyoruz, daha sonra Vy sürati ile yükselmeye devam ediyoruz. Belli bir emniyet irtifasını geçtikten sonra yükselme oranımızı düşerebiliriz ve daha hızlı gidebiliriz bununda faydası motorumuzun aşırı ısınmasını önlemektir.

Vx ve Vy genelde hafif uçaklar için önceden hesaplanıp kullanım kitaplarına yazılır. Bunun sebebi hafif uçakların boş hali ile yüklü hali arasında ağırlık olarak çok büyük fark olmamasıdır ve uçağın uçuş karakteristiklerini çok değiştirmemesidir. Yüklü ile boş arasındaki sürat farkları 10 Knot'u pek aşmaz. Buna karşılık ağır hava yolu uçaklarının yük taşıma kapasitesi çok fazladır, ve her yüklemeye göre uçuş süratleri değişir. Bundan dolayı Vx ve Vy gibi süratler bu tür uçaklar için verilmez. Bu tür uçaklarda Vy yerine V2+10 gibi bir değer kullanılır. Buda ayrı bir soru konusu.

Evet arkadaşlar, bu seferlikte bu kadar.

Yine görüşmek üzere Sevgiler,

Ali Camat
Training Manager
FlyTHY