SID - STAR da Arc (yay)

[Levent YILMAZ]

De?erli Kaptanlar..
Hepinizin bayramını en içten dileklerimle kutlar kazasız uçuşlar dilerim.
Benim iki sorum var.
1-SID ve STAR chartlarında Arc(yay)olarak gösterilen bir şekil var bunun ne oldu?unu iyi biliyorum fakat uygulamanın nasıl yapılaca?ı hakkında bir bilgim yok.Örnek LTBS inişinde 10 DME Arc sonrası son yaklaşmaya giriyoruz. Arc yaparken uygulanacak HDG ve IAS nedir ne şekilde uygulanır bu konu hakkında bana bilgi verirseniz çok sevinirim.
2-Online uçarken tam iniş sırasında bilgisayarım resetleniyor.bu olay üç kez başıma geldi.Neden oldu?unu sormayaca?ım.Mutlaka benim bilgisayardan kaynaklanan bir sorundur.Bunu çözmeye çalışıyorum.Esas sorum;Bu gibi durumda flyşy ve vatsimle ilgili her hangi problem yaşarmıyım?E?er yaşarsam ne yapmam gerekir?
?imdiden teşekkürler..
Levent YILMAZ

Mavi Göklerde Buluşmak Üzere.....

[THY157]

Selam Levent;

1. ARC uygulaması için hız 210kts.den fazla olmamalı birincisi, ikinci kısmı biraz uzun
Bunun için o ARC ın bir çokgen olduğunu yani tam yuvarlak olmadığını düşünmen lazım. LTBA rwy24 kalkışında YAA2G departure da bir yay var örnek olarak ordan anlatayım. pistte NAV1 de course u 245 ayarlayıp kalkıyorsun ve D5IST noktasına ulaşmadan yaklaşık 2nm. önce sola 100 derece dönmeye başlayıp(145'e), course'u 10 derece sola yani 235'e ayarlıyorsun. Course çizgisi ortalandığında önce hdg 10 derece daha sola, sonra course 10 derece sola şeklinde devam ediyorsun. Course en son 125 olduğunda da sağa 130 course'unu yakalayacak şekilde dönüşle ARC'dan çıkıyorsun. Bu ARC çizmenin benim öğrendiğim ve bildiğim en kolay yolu.

2. Makinanın resetlenmesi senin finalde olmanla ilgili olmasa gerek ama bu işi hafife alma ve makinana baktır derim ben. Vatsim için sorun olup olmayacağı hakkında bir fikrim yok açıkçası.

Sevgiler...

Selçuk Poyraz
TK157

[hakan737]

Levent merhaba,
uygulanması oldukça zor ancak uygulanması zorunlu olan yerlerde hata affetmez bir manevradır ARC-DME dönüşleri. Adı üzerinde "yay" dönüşü olan ARC'ların sağlıklı olabilmesi pilotun kabiliyetine bağlıdır çünkü bu dönüşlerde otopilot pek fazla işe yaramaz. Elinde LTBS chart'ı olduğu için oradan tarif etmeye çalışayım. Soruyu hazırladığın yaklaşma muhtemelen 01 pisti için MARIS1G arrival.ARC DME'lerin çıkış noktaları hemen her zaman bir fix yada belirteç ile gösterilmesine rağmen zaman zaman giriş noktalarında dönüşü kolaylaştıracak bu şaretler yoktur.Burada dönüş başlama noktası D10 DAL olarak belirtilmiş ancak görüldüğü gibi D10'a gelindiğinde birden bire sağa dönülürse bu sefer atalet'den dolayı D10 ARC'a oturmak çok zor olacaktır. Bazı chartlarda bu dönüşleri kolaylaştırmak ve ARC-DME'e ye oturmak için dönüş noktasından önce bir işaret bir mesafe verilirki bu noktada dönüşe başlayan uçak dönüşün belirli bir anında ARC-DME'yede establish olabilir. NE varki elimizdeki gibi bir durumda pilotun yapması gereken ARC-DME içinde süratinin sabit olması gerektiği ve bu süratinde zaten meydanın 10nm'lik yarı sahasında olması nedeni ile 185-200IAS arasında tutulmasıdır. Buna göre hazırlığını yapan pilot D10 DAL'a gelmeden hemen önce-ki bu biraz artık el becerisi oluyor- yaklaşık 1-1.5nm gibi sağa dönüş ile 10 DME-ARC'a doğru dönmeye başlar. DME göstergesinden okuyarak 10nm'i sabit tutmaya başladığınızda aslında bunun standart bir yatış olduğunuda göreceksiniz ancak hızınıza göre yatış derecesi biraz değişebilir. ARC-DME'nin pif noktası yatış açısını mümkün olduğu kadar iyi ayarlayıp sabit tutarak DME'den istenilen mesafeyi sabit tutmaktır. Burada A/P'nin HDG modunun size hiçbir faydası yoktur. ani dönüşe girip tahmini bir baş verseniz bile uçak sabit bir açı ile yatacağından ya dönüşünüz dar yada overshoot'lık olacak şekilde açık olacaktır. ARC'ın ilk başlangıcı en zahmetli anıdır buradaki gibi keskin bir sağ ve sol düzeltmeli sola dönüş olduğunda koordinasyon biraz bozulabilir. Tavsiyem sağa dönüşü 11nm civarında tamamlayıp 10nm'ye doğru hafif bir sol ayarlama olabilir. Dediğim gibi tamamen manuel ve pilotaj yeteneğine bağlı bir manevradır ARC-DME ama her ne kadar başalngıcı zor olsada buradaki gibi çıkışı kolaydır. DAL R200 ile verilen ok'un kestiği yer sizin dönüşten çıkarak 01 pisti için son yaklaşmaya gireceğiniz yerdir. Bunu anlamak için NAV2'yi DAL'a bağlayarak R200'ü göstermesini bekmeleniz yeterlidir. Bu genelde bütün ARC-DME çıkışlarında belirtilir. ARC'in içinde eğer DME'de okuduğunuz rakan azalıyorsa VOR'a yaklaşıyorsunuz demektir ve dönüş açınızı biraz azaltmanız gereklidir. Eğer okuduğunuz mesafe artıyorsa overshoot oluyorsunuz demektir ve bu sefer yatışınızı arttırarak ARC'ın içine doğru dönmeniz gerekir. Dikkat etmeniz gereken nokta bu esnada, bu düzeltmeleri bir parabol gibi yaptığınız ve zaten bir yay'ın içinde olduğunuz için 10nm'lik mesafeye birden bire ulaşabilirsiniz, bunun için hareketleri çok dengeli yapmak gerekir. Eğer bir kez bunu hakkıyla başarabilirseniz keyfine doyulmaz. Bir zamanlar Bursa meydanı trafiğe açık iken 27 pistinin yaklaşması ARC-DME idi ve gerçek pilotlar bunun ne kadar hassas bir dönüş olduğunu çok iyi bilirler. Aksi halde bir tepeye çarpmak işden bile değildir.

iyi uçuşlar


Hakan737Guven

[Levent YILMAZ]

Değerli kaptanlarım ...
Verdiğiniz bilgiler için sizlere çok teşekkür ederim.
Benim bu bilgilerden geometrik olarak çıkardığım özet şu;
Elimizde herhangi bir "VOR" merkezli daire var,arc ise bu dairenin çemberi.Bu çemberin vor merkezine uzaklığı 10 nm (bu genelde çeyrek veya yarım daire oluyor) yani yarı çap,bu yarı çapın merkeze olan uzaklığını bozmadan dönüş sağlanırsa uçağımızı arc üzerine oturtmuş oluruz.
Umarım çıkardığım sonuç doğrudur.
İyi bayramlar dileklerimle.......
Levent YILMAZ


Mavi Göklerde Buluşmak Üzere.....

[Serdar Sualp]

Degerli Pilot kardeslerim,

Ekim 2001 yilinda yine bu forumda sizlere ayni konuda bilgi vermeye calismistim. Bu vesile ile bilgilerimizi tazeliyelim.

Bir cok aletli yaklasma proseduru DME-ARC yontemi ile ucusun yol boyu "Enroute" fazindan, yaklasama "Approach course" fazina gecisi icinde barindirir. Sekil olarak bir VOR'a belli bir mesafede olan cember gibi gozukse de, detaya indigimiz zaman uzerinde bi cok kereler yon degistitilen poligon oldugu anlasilir. DME-ARC kullanimi icin en iyi ornek soyle verilebilir.
Bir meydana gelen hava yolu diyelim ki Dogu'dan ve meydana yaklasma ise kuzeyden yapiliyor olsun. Bu durumda yapilacak is, meydan uzerindeki VOR'a direkt ucmak, sonra VOR'dan outbound olarak uzaklasarak genellikle bir prosedur donusu ile meydana donmektir.
DME-ARC proseduru burada isimize yarar. Bulundugumuz hava yolundan inecegimiz meydana belli bir mesafe kala DME-ARC proseduru uyguluyarak VOR uzerine kadar ucmadan son yaklasma kursuna oturabiliriz.

Ekteki resime bakarsaniz, VOR'a 90 radyalde yaklasan ucak 10 mil kala DME-ARC uygulayacaktir. DME-ARC uygulamalarinda bize en yardimci alet RMI dir.
DME-ARC a 1/2 ila 1 mil kala donuse baslar. Burada alinacak kriter 150 kts lik bir yer surati (Ground speed) icin 1/2 mil den donuse baslamaktir.
Donuse RMI gostergesinin kanat ucunu (bu resime gore sol kanat) veya biraz arkasini gosterinceya kadar devam edilir. Bu arada DME 'den de mesafe takibi yapilir.
RMI gostergesi kanadin 5 ila 10 derece arkasini gosterince VOR a dogru 10 ila 20 derecelik donus yapilarak yeni basta uculur. RMI tekrar 5 ila 10 derece geride kalinca ayni islem tekrarlanir.
Donus VOR a dogru yapilirsa RMI gostergesi kanadin on tarafina dogru hareketlenirken, VOR'dan uzaklasan bir donus yapilirsa gosterge kanadin arkasina dogru hareketlenecektir.
RMI olmadigi hallerde ayni islem VOR localizer'i kullanilarak da yapilir.



Saygilarimla


Serdar Sualp

[Levent YILMAZ]

Sayın Serdar SUALP
İlginize çok teşekkür ederim..
Gerçekten çok güzel izah etmişiniz.Hem şematik hem anlatım olarak gayet iyi anladım.Teşekkürler......
Levent YILMAZ

Mavi Göklerde Buluşmak Üzere.....