Helicopter HK

[THY149]

Selam Kaptanlar,


FS 2002 nin içindeki Helicopter nasıl kullanılıyor.Bilen varsa yardımlarını rica ediyorum.




Halit Ziya Güzey

[drumex]

Selam. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki FS2002'deki helikopterin kullanması özellikle FS98'e göre çok çok kolay.

?unu belirmekte de fayda var ki eğer joystick'iniz yoksa (inanmıyorum pek olmıycağına) işiniz biraz zor. Gerçi dediğim gibi FS2002'deki helikopterleri uçurmak kolay ama rudder kontrolü biraz zor olucaktır.

Helikopterde üç ana kumanda var. Bunlar (Türkçe adlarını bilmiyorum) collective, cyclic ve rudder.

Collective ana rotor pallerinin açısını değiştirmeye yarayan kol. Bunu güç ayarını değiştirmeye yarayan tuşlarla (default olarak F1,F2,F3,F4) değiştiriceksiniz. Collective kolunu yukari çekince (VC'den bakabilirsiniz) yani "güç verince", pervaneli motorlarda pallerin açısının değişmesi gibi (PROP ayarı, Ctrl+F1,F2,F3,F4 ile yapılan ayar gibi) ana rotor pallerinin açısı değişir. Bunun sonucunda bir itiş gücü sağlanır. Bu itiş gücünü ise cyclic denen sistem sayesinde iki aksta kullanabilirsiniz. İleri/geri ve sağa/sola. Cyclic tüm ana rotoru bükmeye yarayan bir mekanizma. Örneğin ana rotorda yeterince kaldırma kuvveti varsa cyclic ile rotoru öne büker ve ilerlemeye başlarsınız.

Burda şöyle bi nokta var ki ana rotor pallerinin çok büyük bir ciroskopik etkisi var. Collective'i arttırdığınızda pallerin açısı artıcağı için aynı pervaneli uçaklarda olduğu gibi pallerin yaptığı hava direnci artıcak ve ana pervanenin dönmesi zorlaşıcaktır. Bu yüzden motor gücünün, ki bu da tork değeri olarak artıcaktır, daha büyük bir kısmı ana rotora verilir. Bunun sonucunda helikopter sağa dönme eğilimi gösterir. Bu da basit olarak Newton'un 3. kanunlarıyla açıklanır: her hareket için karşı bir hareket vardır. Yani ana rotora daha fazla tork yükleyince helikopterde sağa doğru dönme tepkisi oluşur, çünkü ana rotor üstten bakıldığında saatin tersi yönünde döner. Zaten helikopterlerin arka pervanesi de bu olayı dengelemek için vardır. Bunu da rudder ile kontrol ediceksiniz. Eğer gerçekliği kolaya ayarlarsanız böyle bir etki yok ama eğer zora ayarlarsanız FS98 kadar zor.

Önemli olan helikopteri olduğu yerde tutabilmek. Belli bi hızdan sonra helikopterler de yaklaşık olarak sabit kanatlı uçaklar gibi giderler ama "hover" denilen olduğu yerde havada durma ve 10 knot arası hızlarda helikoptere istedinizi yaptırmak daha zor. Özellikle tam olarak durmaya çalışırken oluşan ve "pilot induced oscilation" denen bir olay var. Mesela helikopter çok yavaş öne gitmeye başlamış. Bunu cyclic'de geri çekerek düzeltmeye çalışıyorum. Ama çabuk olmadığı için olması gerekenden daha fazla geri çekiyorum. Bu sefer de helikopter ileri gittiğinden daha fazla bir hızla geri gidiyo. Ben yine aşırı öne doğru güç veriyorum ve tabi ki helikopter iyice öne doğru gitmeye başlıyo. İşte bu böyle devam edince "pilot kaynaklı dengesiz salınım" olarak türkçeleştirebiliceğim bu hadise meydana geliyo. Bi yerden sonra helikopter artık kontrolden çıkıyo ve düşüyo.

Gelelin bu kadar yazıdan sonra sizin soruduğunuz sorunun en basit cevabına. Gerçeklik ayarlarını kolayda tutun. Collective'i artırın. Yaklaşık %60 torkta yerden kalkarsınız. Collective'i biraz daha artırın. Ana kolu öne itin ve yavaş yavaş ilerlemeye başlayın. İnerken de collective'i düşürün ve helikopterin burnunu ana kolu geri çekerek yükseltin. Bu şekilde kaldırma kuvveti geriye doğru kullanılır ve helikopter yavaşlamaya başlar. Yavaşladıktan sonra yere paralel veya tam olarak durucak şekilde burun biraz yukarı olarak yere yaklaşın ve collective ile ayarlayarak yumuşak bi şekilde inin.

Çok fazla yazdım aslında. Neyse ilgisini çeken olur belki. Size yardımcı olduysam ne ala.

Selçuk



Edited by - drumex on 07/09/2002 04:34:42

[THY149]

Sayın,Selçuk

İlgilerinizden dolayı çok teşekkür ederim.?imdilik bukadarla yetinerek biraz alıştırma yapayım.sizinle bağlantımı koparmamak için aşağıya mail adresimi yazıyorum.Sizde yazarsanız memnun olurum.


Saygılar ve Sevgilerle


Halit Ziya GÜZEY
Senior First Officer
FLYTHY


Mail:hzguzey@ttnet.net.tr

Halit Ziya Güzey

[drumex]

Mail adresim drumexx@yahoo.com İstediğiniz zaman yazabilirsiniz.

Aklıma geldi şu helikopterler de oldukça güzel.

Bell 222b - 4149KB
Dosya adı : gmax_bell_222b.zip
Bi problemi var, iniş takımları sadece pause edince açılıyo. Ama onun dışında gayet başarılı. Kokpit de pek uçuşa elverişli değil ama zaten VC (virtual cockpit) varken normal kokpitte uçmaya gerek yok.

Yeri gelmişken belirteyim. VC'i kullanmak özellikle helikopter kullanımı için faydalı. Hover denemelerinde bakışı biraz yanlara doğru çevirirseniz hem ileri hem de yanlara doğru görsel ipucu olucak noktaları görebilirsiniz.

Agusta Dauphin - 2925KB
Dosya adı : dauph2k2_102881.zip
Bunu çektim, henüz yüklemedim ama çok çok güzele benziyo.
Burdan bakabilirsiniz - http://www.flightsim.com/cgi/kds?$=main ... /as365.htm

Sikorsky H-5 - 1584KB
Dosya adı : s51-2k2.zip
Bu da gayet güzel yapılmış 50li yıllardan kalan bir helikopter.

Bunları Avsimden ( http://www.avsim.com ) çekebilirsiniz. Herhangi bir login gerekmiyo.

Bunların dışında fligtsim.com'da ( http://www.flightsim.com )iki çok güzel Hughes 500D helikopter var. Biri normal kızaklı diğeri amfibi yani botlu. Normal versiyonu üç, amfibi olanı da iki farklı repaint içeriyo ve gerçekten güzel repaintler.

Dosya adları:
Hughes 500D : h500d.zip - 2313KB
Hughes 500D Amfibi : h500amph.zip - 1850KB

Bunları çekmek için flightsim.com'a üye olmanız (eğer hala değilseniz tavsiye ederim) ve login yapmanız lazım. Login için biraz bekliyceksiniz. "All nodes busy" diye bi ekran çıkınca F5'e basarak refresh edin ve gelen pencerede de yes deyin. Yani kısaca sürekli F5 - space'e basıp durucaksınız. Bir dakkadan bikaç dakkaya kadar sürebilir bu. Bi yerden sonra login olursunuz sonra da istediklerinizi çekebilirsiniz. Bi de şu var günlük 2 saate kadar login durumunda kalabilirsiniz. Sonra server otomatik olarak sizi atar. Eğer süren bi download'unuz varsa kesilmez.

Selçuk

Edited by - drumex on 07/09/2002 19:38:08

[THY149]

Sayın,Selçuk

Verdiğin bilgiler eşliğin de hemen uçuşa geçtim.Bir kaç denemeden sonra yavaş yavaş herşey iyiye gidiyor ve çok zevkli oluyor.

Ayrıca bende,

CH-118 İroguois indirdim kurdum bekliuor.
Agusta Dauphin AS365 i indırdım ve kurdum çok teferruatlı.Ama kullanmasını bilemediğim için uçamdım ve yardım istedim.

Bişey daha soracağım, Yukselip hızlandıktan sonra nasıl aynı ırtıfada kalacağım vede joistiği dervamlı ıleride veya geride mi tutacağım.Çok yorucu oluyor.

?u ana kadar herşey için teşekkürler,

Görüşmek üzere

Halit Ziya GÜZEY

Halit Ziya Güzey

[drumex]

Sabit irtifa ve hızda kalmayı diğer tüm zamanlarda olduğu gibi collective ve cyclic'i birlikte kullanarak sağlıycaksınız. Unutmayın bu ikisi birbiriyle oldukça ilişkilidir.

Bi örnek veriyim. Sabit hız ve irtifada giderken cyclic'te öne itiş gücü vererek sadece hızlanmaz aynı zamanda alçalmaya başlarsınız. Çünkü collective'i değiştirmediğinizden ana rotordaki itiş güçü sabittir ve cyclic'i ileri iterek bunun daha çoğunu ileriye doğru hızlanmak için kullanırsınız, yani sabit olan itiş gücünün daha azını kaldırma kuvveti olarak kullanırsınız.

Mesela bu örnekte hızlanırken aynı zamanda irtifayı da korumak için collective'i de artırmak gerekir.

Bu sorunuz üzerine hemen denedim. 206 yaklaşık %70 tork değerinde ve burun az öne eğikken yaklaşık 800 feet ve 80 knot irtifası ve hızını koruyo.

Dediğim gibi collective ve cyclic birlikte ayarlanması gereken iki kontrol. Bunları kendiniz deneyin. Mesela sabit uçuşta sadece cyclic'i ileri itin veya sadece collective'i artırın. Veya ikisinin ayarını aynı anda değişik şekillerde değiştirin. Bu işlemler sırasında irtifa ve hız nasıl değişiyo bakın. ?unu da ekliyim, collective'i %80'den fazla kullanmanıza pek gerek yoktur. Çoğunlukla bu değeri geçmeden helikoptere istediğinizi yaptırabilirsiniz. Zaten gerçeğinde collective'in belli değerleri sadece acil durumlarda ve belli bir süre kullanılabilir. Bu sürenin aşımı motorda, dişli kutusunda ana rotor yataklarında hiç de hoş olmayan hasarlar verir.

Joystick'i sürekli ileride ve hafif rudder kontrolüyle kullanıcaksınız çünkü trim gibi bi ayar yok. Normal pedallı bi rudder aslında işi çok kolaylaştırır çünkü aynı anda hem ileri geri, hem sağa sola, hem de rudder kontrolü zor. İşin içine bi de hat switch'le bakış açısını değiştirmek girince işler karışıyo ama idare ediyorum işte.

Son olarak pratik tavsiye ederim. Yerle çarpışmayı kapatın ve istediğiniz gibi pratik yapın.

Selçuk



Edited by - drumex on 08/09/2002 02:23:11

[THY149]

Selam Selçuk,

Akşam son topiğinden sonra epey uçuş yaptım baya güzel oluyor.Sayende verdiğiniz bilgiler beni oldukça sevindiriyor.Sorularımı sormaya devam edeyorum; kusura bakma bir şeyi oğrenmeye başladığım zaman onu tam anlamıyla oğrenmeden yapamıyorum.Gelelim sorulara,Alçalma ve yere inişlerde çok zayıf kalıyorum ya kraş yada inmeden tekrar havada kalmaya çalışıyorum.?oyle belli bir noktaya yavaş yavaş inmek için neler yapmam lazım.Unuttum joistiğim var(microsoft sidewinder pro 2 8 tuşlu)İlk topiğinde bahsettiğin prop ayarlarını klavyede kullanıyorum ama obur F1,F2,F3,F4 tuşlarını kullanamıyorum.Bunların joysik ayarları varsa öğretmenizi yada klavye ayarlarını nasıl yapabilirim.Ayrıca Agusta Dauphlin de joysiğim çalışmıyor.?imdilik bukadar.

Selamlar

Halit Ziya Güzey

[drumex]

Hmm. Aslında şöyle bi yanlış anlaşılma olmuş. Collective ayarları zaten F1,F2,F3,F4 ile yapılır. Benim Prop ayarından bahsetmem sadece pervanede olan olayı anlatmak içindi. Ctrl+F1,F2,F3,F4 tuşlarının helikopterdeki etkisi motor gücünü ayarlamak. Ancak bunun collective'le yapılan güç ayarıyla hiç bi ilgisi yok. Bununla oynamayın. Açılıştaki gibi türbün ve rotor gücünün %100'de olması lazım. İsterseniz düşürebilirsiniz ama %90 türbin gücünden sonra announciator panel'de de yanan "low rotor rpm" uyarısından görebiliceğiniz gibi ana rotor devri düşer. Ctrl+F1 yaparsanız türbinin hemen düştüğünü ama rotorun yavaş yavaş düştüğünü görürsünüz. Bunun nedeni de daha önce bahsettiğim gibi ana rotorda oldukça büyük bir atalet vardır. Ciroskopik dönme etkisi de bununla ilgilidir zaten.

Benim daha önce demek istediğim sabit kanatlı uçaklarda prop ayarını değiştirince pervanede oluşan değişiklik, helikopterde collective ayarını (F1,F2,F3,F4 tuşlarını kullanarak) değiştirince oluyo. Yani pervane pallerin açısının değişmesi olayı. Dediğim gibi türbin gücünün ve ana rotor devrinin sürekli %100'de kalması lazım.

Ne güzel aynı joystick'e sahibiz. Dauphin'de joystick ayarları çalışmaması şu açıdan normal: flightsim'deki review'de kontrolleri tam çalışıcak duruma getirmenin biraz uğraştırıcı bi iş olduğu yazıyodu. Eğer ingilizce anlamakta bi problemininiz yoksa yukarda diğer yazımda bahsettiğim adreste bu helikopterin flightsim'deki review sayfasında en altta yükleme sırasında neler yapmak gerektiği yazıyo. Bu ayarları mutlaka yapmanız lazım. ?öyle bi nokta var ki, bu helikopterde iki motor var ancak Microsoft programcıları helikopter kodlarını sadece tek motorlu helikopterlere göre yazmışlar. Bunun sonucunda bütün kokpit göstergelerinin doğru çalışması için bu ayarlamaları yapmanız lazım. Ayrıca bahsettiğim diğer bir helikopter Bell 222b'de olduğu gibi bu helikopterde de iniş takımları pause modunda açılıp kapanıyo. Bu da yine Microsoft programcılarının (nedense) helikopter kodlarını tekerleksiz olucak şekilde yazmış olmaları. Neyse ki Dauphin'de g tuşuna basında pause moduna girip çıkma işi kendiliğinden oluyo.

Joystik ayarlarını da bazı cfg dosyalarından yapıcaksınız. Helikopterin içinden çıkan readme dosyalarını okuyun. Deneyin ve yine olmazsa flightsim forumuna yazın, avsim forumuna yazın, onlar da olmazsa helikopteri yapana yazın. Ben yüklemiş olsaydım gerekli dosyayı size de gönderirdim çünkü joysticklerimiz aynı ama henüz bu helikopteri yüklemedim.
Eğer bu sayfada yazanları anlamakta güçlük çekerseniz size tercüme ederim.

Gelelim inişe. İnişte tam ayarı tutturamamanın bir nedeni joystick'teki güç kolunun fazla hassas olmaması. Çok hafif girdilerle collective'i ayarlayın. Ne çok alçalın, ne de olduğunuz irtifada kalın. Belli bi noktaya inmek için de bi süre önceden burnu yukarı kaldırın, collective'i de düşürerek hem yavaşlayın hem de yavaş yavaş alçalın. Yavaşlayınca burnu alçaltın ve collective'i artırın ki düşmeyin. Burun hafif yukarda şekilde iyice yavaşlayın ve bunu yaparken collective'i de ayarlayarak yavaşça alçalın. Zaten bi yerden sonra hemen hemen durmuş gibi olursunuz. Collective'i çok hafif düşürerek yavaşça alçalın ve sonra da inin.

?u da var ki kızakları yere koyarken tamamen olduğunuz yerde durmanız gerekmez. Unutmayın ki özelikle 0-10 knot arasında helikopterin kullanımı zordur ve kesinlikle ileri geri veya sağa sola hareket etmeden çük yumuşak bi iniş yapmak zor.

Selçuk

Edited by - drumex on 08/09/2002 17:46:47

[THY149]

tercume ederseniz memnun olurum.Benim ingilizcem zayıf.Topiği yazdığın saatlerde ben deneme uçuşu yapıyordum baya uçmaya başladım,fakat hep aynı başta gidemiyorum.devamlı sağa veya sola doğru kaçıyor.Verdiğin bilgilerle yavaş yavaş irtifa tutmaya başladım.Yanlız hız duşuyor bende hızlanmak için josys u ileri hareket ettirerek az da tork veriyorum.Bu gün LTFJ kalkış BKZ ve LTBA iniş yaptım fakat inerken son 200 feet te hızlı indiğimden kraş oldu.Ama deneye deneye bunuda başaracağım.

Bide birşey soracağım.Bu kadar bilgiyi kendiniz mi ogrendiniz yoksa pilot musunuz.Bana pilot sunuz gibi geliyor.


Selamlar

Halit Ziya Güzey

[THY45]

Sohpete devam... Benim gibi helikopterciler de var demek ki tecrubem yuksek sayilmaz ama ben de helikopterler, ucus dinamikleri ve systemleri ile ilgili arastirma yapiyorum, Selcuk ne biliyorsan bu topicte anlat Gayet iyi gidiyor... MEraklisi vardir ve okuyordur inan. Hatta yakinda VATSIMde ucmaya baslayacagim da henuz istedigim kivama gelemedim.

TK045 Ozgur Ozden

[engoosti]

Arkadaşlar merhaba helikopter sohbeti iyi gidiyor 737 sıkıldığım zaman bende döner kanatlılarla ilgileniyorum.

Agusta Dauphin AS365 contrellerinde fs2002 de controller kısmından joystic ayarlarını disable etmeniz gerekiyor yani joystic devre dışıkaldığı zaman Agusta Dauphin AS365 joysticle kontrol ediliyor bende çalışıyor,

ve arkadaşlar gerçek helikopter pilotları nasıl kulanıyorlar bilmiyorum ama ben hower da sabit yükselirken f2 ve f3 tuşlarını vertical speed cihazına bakarak kullanıyorum mesela biraz f3 gaz açtık vertical sped yükselmeye başlıyor biraz f2 yapınca vsped düşüyor dengeleme dahakolay oluyor howerda ve


Havada sabit yükseklikte giderken 2500 ft mesela 110 kt hızımızı düşürüp havada duruçağım zaman yine vertical speed cihazını kullanıyorum gas kesiyorum vertical spead düşmeye başlıyor heli kopterin burnunu yukarı kaldırıyorum gözüm vertical spedte yani gazı kademeli olarak düşürürken vertical speed hep 0 da tutmaya çalışıyorum

Realistic tabiki endüşük derecede olması lazım yoksa kontrol etmek zor.



Agusta Dauphin AS365 autopilot kutusunu açıp fd ve yd açın solaltsırada hidrolikler var 3 sıra altalta 1. ve 2. sıradakileri açın enaltsıradakileri açmayın ozaman ortalık karışıyor kaldırın 2. sırada turbo yazan imlecide turboya getirin aynı sırada
o sıraların en altında bir kutucukta s.a.s var tuşu aşağıya indirin kontrol size gecer yukarı kaldırdığınızda autoplota gecer ve110kt üstü yükseklik sabittutma(ALT) ve (HDG) çalışır. buarada fs2002den z tuşuyla autoplot hep açık olsun


Aklıma gelenler bunlar hoşçakalın.






Engin Keskin
Vta35 PPL&IRR

[cdurduc]

Arkadaşlar selam ben helikopter olayını çoktan soktum..sadece Vatsim de uçmak istiorum..bence bi plan yapalım ve bir helikopter grubu uçarız mhuehuehe.tabi zor olur ama uçacak ark varsa IP den IP ye bağlanıp turlarız istanbulu ) Benim favori uçaım Agusta Douphin..çok hoşuma gidior neyse...haberlerinizi bu mail e beklerim:
cdurduc@yahoo.com
Sevgiler ve Saygılar
Cansın

[drumex]

Yorumlarınız için teşekkür ederim.

Sağa sola yaw aksında kaymayı rudder kontrolüyle düzelticeksiniz. Bu da özellikle düz uçuşta (ana rotorun dönüş yönüne göre) sürekli sağa ya da sola rudder girdisi demektir. Slip skid göstergesinde topu ortada tutmaya çalışın. Buna sadece düz uçuş değil, düz uçuşta yaptığınız dönüşler de dahil. Ancak yavaşken bunu gözardı edebilirsiniz. Çünkü helikopterler olduğu yerde de dönebilirler ve cyclic sayesinde slip skid manevralarından faydalanabilirler.

206'nın cruise hızı 114 knot olarak belirtilmiş. Bundan hızlı uçmaya da gerek yok zaten. Burnu hafif aşağıda ya da helikopter yere paralel olucak şekilde ufuk çizgisine doğru getirin ve bu şekilde collective'le ayarlayarak irtifayı korumaya çalışın.

Ve tekrarlıyorum pratik yapın.

Bu arada ben pilot değilim. Bunları kendim öğrendim. Internette gezinip bolca okudum ve böylece öğrendim. İlgimi çeken şeyler olduğu için de büyük bi kısmını hatırlıyorum.

Dauphin'in gelişmiş bi otopilotu var. Yerden kalkıp istediniz irtifaya çıkar, ondan sonra düz uçuşa geçer, VOR radyallerini uçabilir vs. Burda şöyle bişey var ki bunları kullanmak bence zevksiz. Normal uçuşlarda ben de otopilot kullanıyorum ama mümkün mertebe devre dışı bırakıyorum. Mesela daha bi defa bile ILS inişini otopilot dahilinde yapmadım. Manuel uçmak çok daha keyifli bence.

Joystick'i disable edince oluyosa çok iyi. Böylece kendim yükleyince bissürü ayar yapmaktan kurtulmuş olurum. Halit Bey, deneyin bakalım oluyo mu.

Selamlar

Selçuk

[cdurduc]

Arkadaşlar ben Agusto Douphin helicopter ın panelini halledememdim.Simiyah bi panel sadece göstergeler var..ama Virtula kokpit ten uçuorum napayım sizce..
Ayıca tavsiyem Bell47 helikopteri ile uçun..çok yararı var bilginize )9
Sevgiler
Cansın

[THY149]

Engin bey Topiğimize vermiş olduğunuz bilgiler için teşekkürler.Tavsıyelerinizin ışığında controls den joystiki dısable ettim yanlız joystic ileri,geri -sağa,sola ve ruder çalıştı.Gaz kolu çışmıyor(AS365 için denedim).Onerilerinizi bekliyorum.

Cansın Helicopter den ilgilendiğin için teşekkürler.Kullanmasını tamamen oğrendikten sonra Watsim ortamında uçmaya başlarız.Seninle haberleşırız.

Sayın Özgür Hocama da çok teşekkürler ederim topiğimize gösterdiği ilgiden dolayı.Bu konuda da bilgilerinizi bekliyorum.

Selçuk Bey ,

Yukarıdada bahsettiğim gibi joystiği denedim ama gaz kolu çalışmadı. verdiğiniz değerli bilgiler le uçmaya devam ediyorum.İlk güne göre baya iyi uçmaya başladım.

Herkese selamlar.


Halit Ziya Güzey