Haftanın Sorusu (En İyi Uygulamalar Serisi - 5)

[alicamat]

Sevgili Arkadaşlar,

6 ?ubatta, Fly-Inde yine kontrol pilotunuz olarak sizle birlikte uçuyorum. Muş hava limanında pas geçişi uyguladıktan sonra Van hava limanına tam iniş amacı ile alçalıyoruz. Resim 1 ve Resim 2.


Resim 1 : Kokpitimize hoş geldiniz.


Resim 2 : Radyolarımız.

ATC, 03 pisti için Van VOR DME 2 yaklaşmasını uygulataca?ını bildiriyor.


Resim 1 de uça?ımızın mevkii neresidir. ?
VAN VORı 12 DME Arcı nasıl uçaca?ız ?
En iyi uygulamalar olarak neleri tavsiye edersiniz ?


Hatırlatma olarak yaklaşma haritasını Resim 3 olarak ekliyorum.


Resim 3 : Van VOR DME 2 yaklaşma haritası.

Birlikte uçmak hem ö?retici oluyor hemde galiba daha güvenli. [8D]

Pazar günü hava yollarında görüşmek üzere.

Sevgilerimle,


Ali Camat
E?itim Direktörü
FlyTHY

[THY3068]

Merhabalar,

Sorularınızı bildiğim kadarıyla yanıtlamaya çalışayım.

quote:Resim 1 de uçağımızın mevkii neresidir. ?
115.20 VAN VOR'ına 14.2 DME mesafede ve 092 Radialini takiben 11.500 feette 1000 varyo ile alçalmaktayız. Approach chart'ında bu verilere denk gelen nokta DAMAR intx. dır.

quote:VAN VORı 12 DME Arcı nasıl uçacağız ?

1.)115.20 VAN VOR'ına 12 DME mesafede 090 radialini takib ederken sağdan 90-100 derecelik bir açıyla 190 başa dönülür. Bu arada Course indicator da VAN 070 radialı set edilir.
2.)HSI göstergesinde VOR cubugu tam ortaya gelmeden OBS 050' a set edilip ucagın burnu 170 başa döndürülür.
3.)VOR cubugu ortaya gelmeye yakın OBS 057'ye set edilip ucağın burnu 163 başa döndürülür.
4.)VOR cubugu ortaya geldikten sonra OBS 047 ye set edilerek soldan 047 basa donulup 047 radialine oturulur.

Bu işler yapılırken approach chartındaki irtifa kuralların gereği 047 radialı 10 DME de 9000 feet te olacak şekilde alçalma gerçekleştirilir. Ve yaklaşamaya devam edilir.

quote:En iyi uygulamalar olarak neleri tavsiye edersiniz ?

Alçalma kurallarına dikkat edilmeli,
ARC-DME çizeceğimiz için hızımızı makul bir seviyede tutmaya gayret etmeli, (yüksek hız çizdiğimiz yayı genişeletebilir ve 12 DME kuralını bozabilir.)
Ikinci VOR' frekansınıda VAN a bağlayıp sürekli pozisyon kontrolümüzü gerçekleştirmeliyiz.

Bilgim dahilinde benim söyleyeceklerim bukadar.

Sevgiler,

Bulent Oner
FlyTHY IT-Deparment / Software Developer

TK159 / Senior First Officer
Virtual PPL & Instrument Rating

[alperdilaver]

Ali hocam selamlar,
1- Öncelikle chatta yazan navigasyon araçlarına bakalım Van VOR: 115.20 ve nav1 van vor a set edilmiş.ADF: 397 ve uçak van adf ye set edilmemiş.Yani sadece VAN VOR dan yön alıyosunuz. Uçak başı 90 derce civarı ve VOR course da 92 ye ayarlı . Dikkat edilirse 92 derece course ye ucak oturmus ancak ufak bir dikkatle VOR cihazının uçagın arkasında oldugunu goruruz[:0] [}:)] [8D] .Menzil 14 nm olduna gore ve 11500 feet'ten 1000 fpm hızla 11000 e alçaldıgınız goz onune alınırsa bayaa tehlıkeli bi bolgede meydanın 14 nm dogusundasınız ve acilen MSA( minimum safety altitude ) olan 15000 e tırmanmanız lazım.

2- Chart a bakacak olursak straight in landing yani drekt iniş izni yok bu yuzden once 90 radyalde ve 11000 de van vor a ucup van vor a 1-2 nm kala sola donusle ucagı 12 dme arc a alıcaz.( Trabzon kulede çalısan bi arkadaş bana meydan uzerinden geçmenın yasak oldunu soyledi.) sonra 90 radyale ulasırken ucagı 9000 e doru alcaltıcaz ve hıza da dıkkat edecez(15-8 nm arası oldumuzdan 190 knt hız yeterli ).70 radyale ulasınca da ucagı 47 radyale set edip 47 radyalda kı 10 dme ve 5 dnme ırtıfalarına gore alçalacaz ve hız keserek ınecez.

3- Tavsiyem meydana inmeden once topografyayı charttan iyice kafamıza yer edecek sekılde ıncelemek. daha sonra meydana ulasıp meydan uzerinde topografyaya uygun tarafa donusu yaparak ( Trabzonda düşen ispanyol askerlerini taşıyan uçak bu hatayı yaptı- kuzey yerine guneye dondu[:(]) inişe gecmek.Meydan konumunu ve mesafe bilgisini alabilecegimiz tum navigasyon cihazlarını set etmek ve suraklı olarak onları takıp etmek.


Tekrar ediyorum ben IFR eğitimi almadım sadece forumlardan okuyup mantığım doğrultusunda kendimi geliştirebildiğim kadarıyla sorulara cevap vermeye çalıştım.

Arkadaşlar cevabızın saçma olduğunu duşunsenizde cevap verin sadece okumakla yetinmeyin. Bir işi başarmanın ilk yolu kendinize guvanmekten geçer.cevabınız yanlış ta olsa burada dorusunu size anlatırlar....

Ali hocam değerli zamanınızı ayırıp bizler için bu soruları hazırladığınız için de ayrıyeten tesekkur ederim.



Not: Ali hocam gecenlerde sanırım size bi fıkra mail i geldi kusura bakmayın yanlıslıkla geldi o... umarım hosunuza gitmiştir.....[:I]


TK539
Alper DİLAVER
KTÜ Fen Bilimleri Enst.
Ulaştırma Anabilim Dalı
Yüksek Lisans Öğrencisi

[alicamat]

Sevgili Arkadaşlar,

Bülent ve Alpere cevapları için çok teşekkür ederim. Pazar günü Fly-In olması nedeni ile Pilotlarımızın istifade etmesi için bu soru ile ilgili cevabın bir an önce açıklığa kavuşmasını istiyorum.

Bülentin bu soruya cevabı çok başarılı. Neredeyse söylemek istediklerimi kendisi yazmış, cevabı okuyup hazırlık yapabilirsiniz. Cevap özetini ve ek söylemek istediklerimi hafta sonu yazacağım.

O zamana kadar sizlere birkaç küçük sorum daha var :


Acaba yine de Bülentin cevabında herhangi bir hata varmı ? [:0] varsa nedir ?
Yaklaşma haritası üzerinde A, B, ve C olarak işaretli olan semboller neyi ifade etmektedir ? [}:)]
Bülentin tavsiye ettiği en iyi uygulamalar hakkında ne düşünüyorsunuz ?


Evet alçalmaya devam edelim, yaklaşma iyi gidiyor.[;)]

Sevgilerimle,


Ali Camat
Eğitim Direktörü
FlyTHY

[ozyagtir 1]

Benim gördügüm Hdg ve Radyal kavramlari karistiriliyor.
ilk baslarda bende cok karistiriyordum.
radyal nedir? hdg nedir?

Ali bey,cok güzel bir noktaya temas etmis.benimde daha önceleri cok sikinti cektigim bu konu hakkinda arkadaslarda ayni hataya düsmüsler.
ben kisaca deginmeye calisayim.

Hdg ve radyal birbirinden farkli seyler.gittiginiz yönün yani HDG o VOR'un radyali anlamina gelmez.
söyleki,resim 1'de benim gördügüm...
HDG :92
DME :14nm
VOR :115.20 Van (set edilmis) ve ok ileriyi yani 90 dereceyi gösteriyor.
yani vor önümüzde ve 14nm mesafe buda bizim DAMAR'da oldugumuzu ve VOR'a dogru gittigimiz gösterir.

Ama 90 HDG ile gitmemiz 90 radyalinde oldugumuzu göstermez.
ucak resim 1'de 90 basla ama 270 radyale oturmus geliyor.
A-B-C isaretli olan 270,237,227 olan degerler radyali gösterir.

Daha basit deyimle söyle düsünebilirsiniz :
"radyal" dedigimizde vor'u merkez alarak konusuyoruz.VOR'un üstünde oturdunugunuzu düsünüz.size 270 derece 14nm uzaklik neresi desem bana DAMAR'i gösterirdiniz.iste radyal bu...
bir nevi sinyallerin gelis yönünü gösteriyor.rüzgar gibi düsünün.wind: 010/5kt dedigimizde rüzgar 010 basa dogru esmiyor.o taraftan bize geliyor.

A-B-C sekillerine dikkat edin.sinyaller vor'un merkezinden disari dogru yayiliyor.öyle hayal edin.

A) hdg 90 ama 270 radyalde geliyoruz.
B) noktasinda ise HDG belki 180 belkide 150 fark etmez vor'a göre 237 radyaldeyiz.
C) noktasinda ise HDG 047 ama 227 radyeline oturmusuz demektir.


flyinnde ucacak ve dreamfleet ve pss-airbus kullanacak arkadaslar icin yararli olacak bir bilgi vermek isterim.
Chartta belirtilen A B C noktalarini FMC'de cizmek mümkün.bu hem isinizi kolaylastiracak hemde bu noktalari fmc'ye yüklerken radyal ve hdg kavramlarinizi gelistirecektir.
yani sundan bahsediyorum. FMC'de hem airbusta hemde boeing'te ARC cizdirmek mümkün.
eger bunun fmc'de nasil yapildigini merak eden varsa onuda ayri bir topikte cevaplandiririm.

Ali hocam gercekten iyi is cikartiyorsunuz.bu calismaların bilen,bilmeyen herkes icin cok faydali oldugu inancindayim.
bizlerde zaman icinde konulari tekrar etme firsati buluyor ve bilgilerimizi tazeliyoruz.
Umarim radyal konusunda bir hatamiz olmadi.siz belki daha teknik bir dille aciklarsiniz.

Murat Ö.

[THY455]

Selamlar
Bulent in cevabindaki hata van VOR una 092 radyaline ucmuyoruz 272 radyaline inbound olarak 092 basta ucuyoruz.
Bulent in cevaplarina ek olarak nacizane bir iki ifadede bulunayim. Burada 270 radyalde yaklasan ucak 12 nm kala dme-arc uygulayacaktir. Bulent Kaptanin anlattigi yonteme ek olarak ucagimizda bu is icin RMİ aletini de kullanabiliriz. 270 radyalde 180 knot hizla yaklasma yaparken damar intersection da yani Van VOR una 14 nm kala sagdan 90 derece donusle yani ucagimi 90 bastan 180 derece basa alarak arc a girerim donusume RMİ sol kanat hizama yada biraz arkasini gosterinceye kadar devam ederim bu arada dme den mesafe takibi yaparim. RMİ gostergesi kanadin 5 ila 10 derece arkasini gosterince VOR a dogru 10 ila 20 derecelik donus yaparak yeni basta ucarim yani burada 170-160 bas oluyor.RMİ tekrar 5-10 derece sol kanat gerisinde kalinca ayni islemleri tekrarlarim ve boylece son yaklasma coursuna otururum.
A: 12 dme arc a baslayacagimiz radyali
B: son yaklasma coursuna donusumuzu yapmamiz icin gereken vor radyalini (yani bu noktaya geldigimizde artik son yaklasma coursuna oturmamiz icin gereken manevrayi yapmamiz gerektigini belirten kerteriz noktasi)
C. Van VOR unun 227 yani son yaklasma radyalini gostermektedir. radyali
Bulentin tavsiye ettigi uygulamalara ek olarak ta 227 radyaline yani son yaklasma radyaline 10 nm mesafede oturduktan sonra before landing checklistimizi yapip inis takimlarimiz acik inis hizimiz ayarlanmis
uygun konfigurasyonda flaplarimiz acik yaklasmaya devam ederken gerektiginde uygulanacak go-arround icin yani 270 basta soldan donusle fl110 seviyesine tirmanmak icin gerekli ayarlamalar yapilmis bicimde 2nm ye kadar yaklasirim bu noktaya kadar pisti goruyorsam inisimi gerceklestiririm aksi taktirde pas gecip Kars havaalanina dogru divert ederim.

Saygilarimla

TK 455
Serdar Demiray

[sabih]

Selamlar,

Simdiye kadar verilen cevap ve aciklamalar ile Ali Hocamizin sordugu sorulara, hemen hemen tum cevaplar verilmis gibi gorunmekte.

Benim eklemek istedigim nokta ise, VAN(VOR)047 radyale oturduktan sonrasi ile ilgili. 047 radyal uzerindeyiz ve yine chartta belirtilen MDA ya kadar indik, VAN(VOR) 2nm.de (yada daha once) pisti gorduk, bu noktadan sonra inisi tamamlayabilirmiyiz ? Cevap chartta yazili "STRAIGHT IN LANDING = NOT AUTHORIZED" yani hayir !

Bu noktadan sonra "Circle to land" yapmamiz gerekli. 03 pist uzeri ucup soldan donusle 03 pisti ruzgaraltina girecegiz,(sagdan donus chartta yasak, tehlikeli yukseltiler var!) daha sonra gene sola donuslerle esas bacak ve son yaklasmaya girerek 03 pistine inecegiz. Burada unutulmamasi gereken en önemli nokta ise Circle to Land yaparken, pist ile olan gorsel temasi kaybetmememiz. Eger herhangi bir nedenle circle to land esnasinda pist ile goz temasi kaybolursa hemen missed appr. prosedürünü uygulayacagiz.

Eksik yada yanlis hususlarin Ali hocamiz tarafindan toparlanarak, ilerisi icin essiz bir kaynak olacagi dusuncesiyle, Sevgili hocamiza ve katilan arkadaslara tesekkurlerimle..

Sabih Gultekin

[mavi]

Ali hocam, kaptanım çalışmlarınız için artık teşekkürler sıradan olmaya başladı, ama yinede teşekkür etmeden geçemiyoruz....

Sabih Kaptanın ilave açıklması ile ilgili bir şey sormak ihtiyacı duydum;
şimdi D2 noktasında uçak landing konfigurasyonunda ve pist ile görsel temas var; yinede circle to land uygulanmak zorundamıyız; cevap evet ise uçagı landing konfügrasyonuna almada acele etmiş olmuyormuyuz, yani bu işlemin meydan turunun ilgili safhalarında gerçekleştirilmesi gerekmiyor mu?

Sevgi ve saygıyla...

Serhan Önür
TK396

[THY177]

(Tamamı ile yanlış anlaşılma oldugu için yazdığı bir kısmı sildim .)

Sabih hocamın bahsettiği husus doğru ancak reel uygulamalarda ozellikle uygun hava şartların da Straight not auhrozied olsada Circle yaptırmadan iniyorlar diye biliyorum ..Özellikle VAN için 2 DME de offset inmek ile Circle yaparak inmek arasında fark yok gibi geliyor bana ..

Kısaca eğer görüş şartları musait ise inilebilir gibi geliyor bana ?

Bunun işin ilmine aykırı oldugunun farkındayım ama pek sıklıkta orguladığım bir husustur.

Bu arada A-B-C noktaları DME ARC ucarken arc 'a giriş çıkış radyallerini gosteriyor..Burada Bülent Oner kaptanımın cevabında hata değil ancak eksik var sanırım cunki DME ARC 'ı sadece VOR ile ucamayız ,RMİ de set etmeli mesafe bilgisini VOR 'dan donus acımızı ise RMİ 'den kontrol etmek durumundayız.

Bu vesile ile bu guzel çalışma için Ali Hoca'ma teşekkür ederim .





TK 177 Ergenekon Kucuk
TRVACC Student

[sabih]

Sevgili arkadaslar,

Yanlis anlasilmaya mahal vermemek icin; yukarida anlattigim prosedürün chartta yazilanlarin nasil uygulanacagi acisindan degerlendirilmesi gerektigini belirtmek istiyorum.

Yoksa gorusün acik, hava ve trafik durumunun müsait, pistle goz temasimiz mevcut oldugu bir durumda pilot talebi ve ATC'nin onayi ile visual olarak inilebilir diye dusunuyorum.

Chartlarda belirtilen yaklasma prosedurleri ile gercek hayatta ATC kontrolu ile yaptırılan yaklasmalar arasinda farkliliklar olmakta, ayri bir topikte bu konunda tartisilmasi faydali olacaktir.

Selamlar

[THY3068]

Merhabalar,

Arkadaşlar sizlere tamamıyle katılıyorum. Dogru, verdiğim açıklamada DAMAR üzerinde aslında 270 inbound radialini takip ediyoruz. Bu açık,

ancak, ben kendi uygulamalarımda genelde gittiğim baş ile takip ettiğim radiali birbiriyle uyumlu hale getirmeyi alışkanlık haline getirdiğim için bu şekilde bir açıklama yaptım.

090 outbound radiali, 270 inbound radiali değilmi dir zaten. O anda da 90 basa gittigim için 090 outbound radialı olarak nav cihazımı set ettim ki hem course da hemde hdg de ayni yada yaklasik degerler göreyim. Yani yapılan şey aynı ama bakış açısı farklı.

Ama bu işe daha yeni başlayan arkadaşlar açısından bakacak olursak, 090 başla 270 radialini inbound olarak takip ediyorum demek daha uygun olucaktır.

Sevgiler,




Bulent Oner
FlyTHY IT-Deparment / Software Developer

TK159 / Senior First Officer
Virtual PPL & Instrument Rating

[THY072]

Yaklaşma yaparken 90 radyalini 90 başla takip edeceğiz 270 nereden çıktı ben anlamadım. Course ve heading de 90 olacak. Bu gayet normal.

[tsevim]

Müşiş güzel cevaplar için her keze çok teşekkürler. Can'ın radyal meselesine bir yerde okuduğum ama etkileyici bir örneği vermek istiyorum. VOR'u güneş gibi , güneşten çıkan ışınları da radyal olarak düşündüğümüzde sorun kalmaz.Radyalden 180 çıkardığımızda da başımızı verir.Her keze kolay gelsin.

[THY177]

Arkadaşlar ;

Yanlış anlamayın sildiğim şey Serhan Onur kaptanımın yazdığı cevaptaki kelimeleri yanlış anlamamdan kaynaklanmıştı.

Yazdıklarımın da farkına vararak (tamamı ile benim dikkatsizliğim) hemen silip okuyan arkadaşlarım yanlış anlamasın diye açıklama koymuştum .Bu nedenle yine özür dilerim kendisinden ...

Bu arada radyal ve vor 'u bulent guzel ifade etmiş ."090 başla 270 radialini inbound olarak takip ediyorum demek daha uygun olucaktır."

bu ifade en doğrusu sanırım .


TK 177 Ergenekon Kucuk
TRVACC Student

[THY3068]

Madem konu VOR - Radial - Heading konularında hareketlendi, bundan 3 sene önce eğitimlerimizde sevgili Faruk Baran hocamın bana öğrettiği güzel bir püf noktasını sizlere hatırlatmak istedim.

Diyelim ki 132 basla bir VOR'a inbound olarak olarak ilerliyoruz. Hangi radial deyiz bulmak için 132 + 180 yaparak = 312 radialindeyiz diye buluruz. Ancak bu 180 toplama, 180 çıkarma işleri kimi zamanlarda, özellikle kafamızın karışık olduğu zamanlarda bazen problem hatta kangren haline gelip yanlış başlara ve yanlış radiallere oturmaya kadar gidebiliyor (en azından benim için

İşte bu karışıklığı önleyecek olan formül şu şekilde;

Once yazı olarak yazayım:

- Yuzler basamğındaki sayı 2 den kucukse 2 ile topla,
- Onlar basamağındaki sayıdan 2 çıkar,

Ornek: 132 için konuşursak, yuzler basamağı 1, iki ekleyeceğim =1+2=3,
onlar basamağı 3, iki çıkar =3-2=1,
sonuc =312,

Ornek: 011 için konusursak, yuzler basamağı 0, iki ekleyeceğim =0+2=1,
(aslında 2 ama onlar basağındaki eldelik olayından dolayı 1)
onlar basamağı 1, iki cikartacagim =11-2=9

- Yuzler basamğındaki sayı 2 veya daha buyukse 2 çıkar,
- Onlar basamğındaki sayıya 2 ekle,

Ornek: 325 için konuşursak, yuzler basamağı 3, iki çıkartacağim =3-2=1,
onlar basamağı 2, iki ekleyeceğim =2+2=4,
sonuc =145


Ornek: 267 için konuşursak, yuzler basamağı 2, iki çıkartacağım =2-2=0,
onlar basamağı 6, iki ekleyeceğim =6+2=8,
sonuc =087


Bu işlem yazıyla yazıldığında biraz karışıkmış gibi gözüksede (ki yazarken benim de gözüme öyle geldi) pratikte kafadan hesaplarken gerçekten çok hızlı ve en önemlis doğru bir sonuç veriyor.

090 bas inbound = 270 radial (2 ekle, 2 çıkar)
341 bas inbound = 161 radial (2 çıkar, 2 ekle)

Bu vesileylede uzun zamandır sesi soluğu çıkmayan Faruk Hocam'a da selamlarımı gönderir, diğer hocalarımızında zamanında bize verdikleri değerli bilgilerden ötürü teşekkür ederim.

Sevgiler,

Bulent Oner
FlyTHY IT-Deparment / Software Developer

TK159 / Senior First Officer
Virtual PPL & Instrument Rating