Merhabalar,
Bu gece, kariyerine yeni başlamış bir sanal pilotun başlarda oldukça gözünü korkutan iki konuyu birlikte ele almak ve test etmek istiyorum. Normalde özellikle, önceden hazırlıksız yakalandığında, tecrübeli bir pilotun bile korkulu rüyası olan, HOLD prosedürüne doğru giriş-çıkış yöntemleri ve bu uygulamaları PMDG 737 serisi için tamamen FMC ile programlama ve kontrol. Tecrübeli pilotlar bile, özellikle event ve yoğun trafik durumlarında FMC’e güvenmeyerek giriş ve çıkışları manuel yapmaktadırlar. Acaba PMDG FMC bu konuda ne kadar başarılı. Bunu test etmek sonuçları paylaşmak için, sıkça kullandığımız bir rotada LTBA-LTAC offline uçuş yaparak, olabildiğince farklı irtifa ve farklı girişleri test etmek için, normal prosedürde olmayan HOLD direktifleri almış olduğumu varsayarak, tamamen FMC ile giriş ve çıkışları programlamaya çalışacağım.
Ayrıca başlamadan hatırlatmak isterim ki, bu yazının konusu kesinlikle HOLD prosedürünün kendisi, girişleri ve çıkışları anlatmak değildir. Bu konuda gerçek hayat havacılık tecrübe ve eğitimi olan hoca ve pilot arkadaşlarımızca yazılmış sayısız döküman mevcuttur. FlyTHY Syllabus bölümünde gene HOLD prosedürleri üzerine yazılmış kaynaklara ulaşmak mümkündür. Bu sebeple HOLD prosedürlerine ilişkin olarak, sadece unutmamamız gereken önemli bir kaç hususu maddeledikten sonra, yazının gerçek konusu olan, PMDG FMC ile, HOLD programlama ve sonuçların analiz edilmesine odaklanacağız.
HOLD Prosedürlerine ilişkin olarak aklımızda kalması gereken öncelikli bilgier:
- Daima HOLD patterni içerisi, dışarısından daha güvenlidir. Giriş manevralarımızı yaparken, pattern içerisinde kalmaya çalışmalıyız.
- Aynı irtifada başka bir uçağa HOLD verilmeyecektir, ancak 1000ft irtifa ile, üzerimizde ve/veya altımızda uçak olabilir. HOLD içerisinde irtifa değişimi direktifi almadı isek, kesinlikle HOLD irtifamıza sadık kalmalıyız.
- HOLD’a daima belirli bir noktadan girer ve aynı noktadan çıkarız. Bu nokta FIX, VOR yada NDB olabilir. Exit HOLD direktifi alırsak, içerisinde bulunduğumuz turu bu noktaya kadar devam ettirip, tur bittikten sonra terk etmeliyiz.
- Aksi istenmedi ise;
o FL200 üzerindeki HOLD’lar, bacak başına 1.5 dakika ve Max.265 kts
o FL140 üzerindeki HOLD’lar, bacak başına 1.5 dakika ve Max.240 kts
o FL140 altındaki HOLD’lar ise, bacak başına 1 dakika ve Max.230 kts ile uçulur.
- Standart HOLD denildiğinde bilmemiz gereken, HOLD giriş/çıkış noktasından outbound bacağa dönerken Sağdan dönmemiz, Non-Standart denildiğinde, Soldan dönmemiz gerektiğidir.
- Inbound bacak daima esastır, inbound bacakta doğru rotada ve doğru süre uçmalıyız. Ancak hava koşullarından dolayı outbound bacakta iken kaymalar olabilir. Ayrıca outbound bacak uçulurken bir referans yoktur. (HOLD Giriş/Çıkış noktası, inbound bacakta referanstır.) Dolayısı ile rüzgar ve benzeri düzeltmeleri manuel HOLD yapıyorsak kendimiz öngörmeli ve uçuş başımızı belirlemeliyiz. (Kısaca outbound bacak her zaman inbound course – 180 derece şeklinde uçulmaz. Outbound bacaktaki yan rüzgar komponentine göre uçulan başta yarlama yapmak gerekecektir.)
HOLD Komutu alınca, izelenecek yol;
- HOLD Giriş/Çıkış noktasını belirlemek ve o noktaya uçmak.
- HOLD Giriş/Çıkış noktasına geliş rotamıza ve HOLD’un inbound course değerine göre, giriş tipini belirlemek. (Direk, Teardrop veya Paralel...)
- HOLD Giriş/Çıkış noktasına vardığımızda, eğer direk giriş yapamıyor isek, gerekli giriş prosedürünü uçmak ve prosedür sonunda tekrar Giriş/Çıkış noktası üzerine gelmek.
- Exit HOLD komutu alana kadar, HOLD paternini sabırla uçmak.
- Exit HOLD komutunu alınca, içinde bulunduğumuz HOLD turunu tamamlayarak, Giriş/Çıkış noktası geçilirken paterni terketmek.
Şeklinde sıralanabilir.
Bu durumda, HOLD uçmak için aşağıdaki parametreleri HOLD komutunu alınca bir an önce belirlemeliyiz;
- HOLD Giriş/Çıkış Noktası
- Inbound Course
- Bacak Süresi
- Standart / Non-Standart HOLD (Sağdan dönüşlü / Soldan dönüşlü)
- HOLD Irtifası
- HOLD Hızı
- Son olarak HOLD giriş tipi (-ki bu başlıbaşına bir konu
)
Yukarıdaki parametrelerden HOLD Giriş/Çıkış Noktası, ATC tarafından verilecektir. En kötü ihtimalle bu bilgi verilmezse, alacağımız direktif “HOLD At Present Location” olacaktır. Başka bilgi verilmediği için HOLD’u standart HOLD kabul ederek, sağdan dönüşle outbound bacağa geçeriz (Direk giriş). Komutu aldığımız andaki uçuş başımızı inbound course kabul ederiz. Uçuş yüksekliğimize göre, Max. HOLD hızını geçemyecek bir hıza düşer ve irtifa değiştirmeden, gene o anki yüksekliğimize uygun olarak 1 yada 1.5 dakika her bir bacağı uçarak HOLD’a devam ederiz.
Eğer HOLD noktası ATC tarafından verilmiş ancak başka bir bilgi verilmemiş ise, hemen chartlarımıza bakar, published HOLD prosedürüne ilişkin bilgileri alırız. Eğer belirtilmemiş ise, HOLD Hızı ve Bacak süremizi irtifamızı göze alarak belirleriz.
Bunun haricinde, yukarıdaki parametrelerden bir veya daha fazlası doğrudan ATC tarafından verilebilir. Non-Standart HOLD at xxx ft gibi ... Yada HOLD içerisinde irtifa değiştirme komutu alabiliriz. (Eğer iniş için HOLD da sırada bekliyor isek, bu durum sıklıkla karşılaştığımız bir durumdur.)
Bu genel bilgilerden sonra, PMDG 737-800 ile LTBA Rwy 36R pistinden, rüzgarsız bir havada kalkarak, YAA1K SID ile YAA UG8 PETAR uygulayacağım. Yol üzerinde olabildiğince çok NAVAID üzerinde değişik irtifalarda HOLD’a gireceğim. 1000ft sonrasında tamamen VNAV/LNAV ile yoke ye dokunmadan sadece FMC üzerinden uçacağız, hayırlısı ...
