Sevgili Arkadaşlar,
Öncelikle cevap veren pilotlarımıza teşekkür ederim, çekinmeden bilgilerini ve görüşlerini bizlerle paylaştılar. Cevaplar çok önemli, yanıt alamazsam bu konulara ilginin az olduğunu düşünmeye başlayacağım. Emin olun hem soruları hem de cevapları hazırlamak uzun saatler alıyor. Hepimiz zamanımızı faydalı işlere kullanmak isteriz.
Yukarıda sormuş olduğum soruları cevaplayalım. Birde forum download süresi uzamasın diye cevaplarla ilgili işaretleri yukarıdaki resimlerin üzerine ekliyorum, cevapları okurken ilgili resimlere bakmanızı rica ederim.
Soru 1 : Adnan Menderes Hava Limanı VOR DME Rwy 34 yaklaşmasını yapmayı planlıyoruz. Biga dan sonra uçuş planımız nasıl olmalı ? Initial Approach Fix neresi olacak ? Hava raporu hakkındaki düşünceleriniz nelerdir ? Resim 2 ve Resim 3 de faydalanabilirsiniz.
Uçuş planımızı her zaman yaklaşma haritası üzerinde IAF (Initial Approach Fix) seçtikten sonra bizi oraya getiren yolu seçerek belirleriz. Yaklaşma haritasına baktığımızda 2 tane IAF var. Biri IMR, ötekisi KAD Kadifekale. Her ikisinden de MEN Vorına yol var. Manevra açısından daha kolay olanı KAD üzerinden giden. Dolayısı ile uçuş planımı Biga dan sonra UN618 BERGO BERGO.1D olarak doldururum. SID nin bittiği yerden de yaklaşma başlar. Arada hiç bir kesinti olmaz.
Hava raporunu incelediğimizde şunları görüyoruz: Rüzgar 34 pistine inmek için müsait. Bulut alt tavanı 1000 feet. Bu yerden yükseklik demek. Yaklaşma haritasında minima yerden 636 feet veriyor, yani bulut alt tavanının altına inebileceğiz. Yanlız bunu sakın altimetrede okuyacağımız minima olan 1000 feet ile karıştırmayın. Bulut alt tavanı da kabul edilir. Görüş ise 2 mil, bu da yaklaşma için gereken 1000 metre RVR ın üzerinde. Hatta görüş 3 mil olsaydı bulut altı olduğumuzda, VFR şartlarda olacaktık ve istediğimiz şekilde alçalabilecektik, ama bu durumda pisti görmeden yaklaşma hattını terk edemeyiz.
Soru 2 : Resim 4 ü inceleyerek nerede olduğumuzu söyleyebilirmisiniz ?
Bu soruyu herkes doğru cevaplamış. Nav 1 IMR ye ayarlı ve göstergede bayrak yok, yani sinyal alıyoruz. OBS 186 dereceye ayarlı, ibre ortada, DME de 43.2 gösteriyor. Mevkimiz UN618 veya VG80 yolu üzeri, 2 dme Bergo kuzeyi.
Soru 3 : Minimum Vectoring Altitudes haritasına ve diğer LTBJ haritalarına bakarak ATC bize muhtemelen nasıl bir yol ve irtifa izleteceğini söyleyebilirmisiniz ? [8D]
Muhtemelen Adnan Menderes hava limanından kalkan uçaklar olacaktır. Ayrımı yapabilmek için ATC bizi yükselme hattından uzaklaştıracaktır, ama ne tarafa ? Yaklaşma haritasına baktığımızda prosedür dönüşü meydan doğusu istikametinde, buda irtifa açısından emniyetli saha meydan doğusu olduğunu gösteriyor. Dolayısı ile muhtemelen ATC bizi Kadifekale doğusundan alçaltacaktır. Minimum Radar Vector haritasına bakarsak, önce 7000 feete, IMR 105 radiali geçildikten sonra 4500 feete ve MEN 12 DME güney doğusu civarı da 3600 feete alçaltarak son yaklaşmaya vektör verecektir.
Soru 4 : Yaklaşma öncesi biraz hazırlık yapmamız lazım. Resim 3 bulunan yaklaşma haritası üzerindeki A, B, C, D, E F ile işaretli yerlerin ne demek oldukları ? ne ifade ettiklerini söylermisiniz ? [;)]
A: Harita üzerindeki en yülsek mania bu kalın ok ile gösteriliyor. Bu soru da genelde arkadaşlar tarafında doğru cevplandı.
B: FAF (Final Approach Fix) son yaklaşma noktası, bu noktada uçağımızı son yaklaşma konfigürasyonuna alıyoruz, before landing checklisti uyguluyoruz, ve iniş takımlarımızı açıyoruz. VOR yaklaşması olduğu için Landing Flapsı pisti görünceye kadar açmıyabiliriz.
C: Görerek şartlarda uçulacak yol ve istikamet.
D: IMR 050 radiali MEN 6 DME noktasını tanıyabilmek için verilmiş bir işaret. IMR 099 radiali ise IMR den MENe uçulabilecek bir hava yolunu gösteriyor. Yol boyu irtifası da 4500 feet. İnce oklar kerteriz, kalın oklar ise hava yolu.
E: Harita üzerinde gösterilen insan yapımı bir kule ve irtifası. Uçuş güvenliği açısından dikkat edilmesi gereken bir mania.
F:Missed Approach prosedürünün özeti. Acil uygulama durumunda bilginin hemen alınabilmesi için yeni versiyon Jeppesen lerde bu şekilde ikinci bir kez eklenmiş.
Soru 5 : Yaklaşmaya devam ediyoruz. Resim 6 daki görüntüde neredeyiz ? Bulunduğumuz yer ATC açısından sakıncalıımı ? Kokpit hazırlığı hakkında görüşünüz nedir ?
Bu resimde hem sizleri biraz denemek için hem de tavsiye etmediğimiz uygulamaları göstermek için bir kurgu hazırladım. Öncelikle kokpitimizdeki seyrüsefer cihazlarını inceleyelim. NAV1 IMR frekansına ayarlı ama OBS MEN VORı için son yaklaşma istikameti olan 348 dereceye ayarlı. Doğrusu bunun bize hiç faydası yok, NAV1 hangi istasyona ayarlı ise o istasyonla ilgili ayarı OBSe yapmamız gerekir. Ayrıca bu noktada son yaklaşmaya vektör veriliyor olması nedeni ile NAV1 MEN VORı na ayarlı olup OBS de son yaklaşma derecesi olan 348 dereceye ayarlı olması doğru olurdu.
NAV2 ise MEN e ayarlı. Burada anahtar panelin solunda olan RMI (Radio Magnetic Indicators) göstergeleri. Her iki ibre de VOR değerlerini göstermek üzere seçilmiş. İnce ibre NAV1 i, kalın ibre ise NAV2 yi gösteriyor. RMI istikamet gyro su üzerinde VOR ın nerde olduğunu ve bizim hangi radial üzerinde olduğumuzu gösteriyor. Bu alet hava yollarında analog kokpitlerde çok sık kullanılır ve son derece faydalıdır.
RMIa baktığımızda NAV1 göstergesi IMR 130 radiali üzerinde ve DMEde 15,6 DME de olduğumuzu gösteriyor. ILS DME-1 Rwy34 yaklaşma haritasına bakarsanız (siz biraz araştırma yapın diye özellikle bu haritayı soruya eklemedim) bu radialin IMR den ILS Outer Markerına götürdüğünü ve Markerın IMRden 11 DME mesafede olduğunu göreceksiniz. Dolayısı ile biz Markerın 3 DME Güney Doğusundayız. RMIa baktığımızda NAV2 göstergesi MEN 160 Radialinde olduğumuzu göstererek biraz evvel söylediğimiz konumu doğruluyor (son yaklaşma MEN 168 Radiali ama inbound uçuluyor).
ATC Radar kontrolünde ve ATC vektörleri ile uçuyorsak bu mekiide ve bu irtifada olmamızın bir sakıncası yok, aksi taktirde yaklaşma hattı dışına çıkmış oluruz.
Soru 6 : Yaklaşma ilerlerken alınmış görüntüyü Resim 7 ve 8 de görüyoruz. Neredeyiz ? ?imdi ne yapmamız lazım ? Önerileriniz nelerdir ? [:0]
Resim 7 ye baktığımızda NAV1 MEN VORı na ayarlı ve OBSin son yaklaşma dereesi olan 348 e ayarlı olduğunu görüyoruz. Fakat ibre tam olarak sağa kaymış, son yaklaşma esnasında bu durum tek başına pas geçmemizi gerektirmek için yeterli bir sebep teşkil eder. Diğer göstergelerede bir göz atalım. İrtifamız 1500 feet, mesafemiz 6,9 DME. Yaklaşma haritası 6 DME de 2080 feette olmamızı gerektiriyor. Dolayısı ile biz hem son yaklaşma yolunun batısında hemde yaklaşma hattının altında kalmışız. Acilen pas geçme prosedürünü uygulamamız gerekir. Bu soruda pilotlarımız tarafından doğru cevaplanmış. Resimde sürat göstergesi sıfır gösteriyor bunun sebebi resmi çekerken simülatörü Slew Modeda unutmuş olmamdır (resmin sağ alt köşesinde SLEW yazıyor).
Resim 8 e baktığımızda iniş takımlarımızı açmadığımızı görüyoruz. Kural olarak her yaklaşmadaki FAF i önceden tespit edip, bu noktada Before Landing Checklisti uygulamamız ve iniş takımlarımızı açmamız gerekir.
RMI a baktığımızda (ince ibre) son yaklaşma hattından çok uzakta olmadığımızı görüyoruz, dolayısı ile acilen tırmanışa geçip başımızı MEN VORına çevirmemiz ve Missed Approach Prosedürünü uygulamamız en doğru uygulamadır..
Soru 7 : Yukarıdaki öğrendiklerimizden en iyi uygulamalar olarak neleri özetleyip tavsiye edersiniz ? [^]
Uçarken her zaman harita üzerindeki konumumuzu bilmemiz gerekir. Bunu seyrüsefer aletleri ile sürekli göstermemiz lazımdır.
Alçalmaya başlamadan önce kritik sektör irtifalarını gözden geçirip hazır olmamız tavsiye edilir.
Alçalmaya başlamadan önce Missed Approach Prosedürünü gözden geçirmemiz ve hazır olmamız tavsiye edilir.
Her yaklaşmadaki FAF i önceden tespit edip, bu noktada Before Landing Checklisti uygulamamız ve iniş takımlarımızı açmamız gerekir.
Son yaklaşma süresince, OBS üzerindeki ibre tam olarak sağa veya sola giderse kesinlikle Missed Approach Prosedürünü uygulamamız gerekir.
Seyrüsefer ve yaklaşma yaparken NAV1 her zaman esas takip ettiğimiz cihaza ayarlı olması tavsiye edilir.
Harita okuma bilgilerimizi taze tutmamızda fayda var.
Bu kontrol uçuşu gerçi faydalı oldu ama galiba kısa bir simulatör eğitiminden geçmeniz hepimizin ve özellikle de yolcuların selameti açısından iyi olur. [8D]
Yakında tekrar görüşmek üzere,
Sevgilerimle,
Ali Camat
Eğitim Direktörü
FlyTHY